“Mevrouw, ik heb een rare vraag, ik moet namelijk naar de mammapoli en kan het niet goed vinden”. Voor mij staat een man van bijna twee meter schaapachtig naar me te kijken, gegeneerd over zijn vraag. Wanneer we samen oplopen naar de mammapoli – want daar was ik naar op weg – leg ik hem uit dat we veel vaker mannen zien en dat zijn vraag dus niet raar is, sterker nog, van de zes patiënten die ik vandaag ga zien zijn er twee mannen.
Hij is vroeg. Terwijl ik de computer opstart zie ik hem rusteloos op zijn telefoon pielen om daarna een tijdschrift te bekijken wat hij na een minuut alweer weg legt. Hij is eigenlijk als tweede aan de beurt, maar de eerste patiënt is er nog niet, dus ik roep hem binnen. Hij vertelt dat er ruim een half jaar een zwelling zit in zijn linkerborst, pijnlijk bij aanraking en inmiddels trekt de pijn ook door naar zijn oksel.
Tijdens het lichamelijk onderzoek voel ik inderdaad een redelijk grote zwelling, maar ik maak me nog niet veel zorgen. Ondanks de dikke laag borsthaar, wat ik natuurlijk niet vaak tegenkom 🙂 voelt de zwelling als een opgezwollen klierschijf, wat over het algemeen betekent dat het om iets goedaardigs gaat. Ik leg hem uit dat we een mammografie (röntgenfoto van de borst) gaan maken en een echo en dat hij daarna weer bij mij komt voor de uitslag. “Weet je dat wel zeker?” vraagt hij. Dan is het mijn beurt om schaapachtig te kijken. “Dat van die foto bedoel ik, dat is toch alleen voor vrouwen?” Dan schiet ik een beetje in de lach en verzeker hem dat ook mannen in de ‘pletmachine’ kunnen.
Na een uurtje is hij weer bij me terug, de opluchting is op zijn gezicht te lezen. Hij blijkt de radioloog al helemaal te hebben uitgehoord en heeft een briefje mee gekregen waarop staat dat het om gynaecomastie gaat. Samen kijken we naar de beelden van de mammografie en echografie en leg ik uit wat dat ‘maanlandschap, zoals hij het noemt’ betekent.
Gemiddeld zien we per maand zo’n 5 mannen en 130 vrouwen op de mammapoli. Bij de meeste mannen gaat het om een onschuldige afwijking zoals een lipoom (vetbultje) of gynaecomastie: opgezwollen klierweefsel. In 2019 kregen in Nederland 150 mannen de diagnose borstkanker (tegen 17000 vrouwen (bron NKR). De meeste mannen zijn dan tussen de 60 en 80 jaar oud. De behandeling is hetzelfde als bij vrouwen en de impact vaak net zo ingrijpend, vooral doordat mannen het onderwerp moeilijk bespreekbaar vinden. Borstkanker wordt nog altijd gezien als ‘iets van vrouwen’.
Gelukkig kan ik John goed nieuws geven. Zijn klacht is vervelend maar niet kwaadaardig. We bespreken wat het betekent en wat de oorzaak en behandelmogelijkheden zijn. “De volgende keer zal ik niet meer zo lang wachten als ik wat voel” zegt hij. “Jullie zijn allemaal super aardig en die ‘pletmachine’ viel ook wel mee”. Hij krijgt er een kleur van als hij het zegt, toch nog een beetje vreemd als man in een vrouwenwereld……
Meer weten over borstkanker bij mannen? Kijk eens op de website van de borstkankervereniging: https://borstkanker.nl/nl/mannen-met-borstkanker