Ellen: Toen ik het boek ontving op de mammacare verdween het in het tasje met de warme blauwe schouderdeken (Embracedoek) van het Flevoziekenhuis. Thuisgekomen heb ik het boek doorgebladerd en in mijn kast gelegd. Ik begon wel al de folders en informatie te lezen die in de infomap zaten. Het technische gedeelte. Je wilt informatie over de ziekte, maar niet te diepgaand.
Ik ben het boek ‘Leren lopen op je handen’ begonnen te lezen nadat ik was bekomen van de schrik van ‘o jee, ik heb borstkanker’. Ik denk dat dit geweest is nadat het behandelplan compleet bekend was, de onzekere tijd voorbij waarin de uitslagen van de onderzoeken worden afgewacht en net voor de start van de chemokuren in oktober 2020.
Wat mij in het boek het meest aanspreekt is dat het mij vragen stelde, ook kritische. De lezer, ik in dit geval, wordt gepord zelf na te denken: wat vind ik hiervan, hoe was dit voor mij, wat gebeurde er met mij. Niet altijd de makkelijkste vragen, maar heeft mij goed in het denkproces geholpen.
Ik zou het boek dus aanraden om de reden voor wat mij het meest aanspreekt van het boek. Je eigen denkproces is gestart. Ik vind dit een belangrijk punt voor elke vrouw die te horen heeft gekregen: ‘mevrouw,….u heeft borstkanker’. Even pas op de plaats en de tijd nemen voor jezelf, maar ook in je eigen tempo.
Ik miste in het boek de ruimte om mijn gedachten op te schrijven. Er waren een aantal regels om wat op te schrijven bij de vragen, maar mijn antwoorden waren veel langer. Voor mij werd het schrijven in een schriftje. Gewoon old school pen en papier. Niet tekstverwerker of iets dergelijks, hoewel ik daar prima mee kan werken. Wat ik nog meer kwijt zou willen? Ik heb me afgevraagd of er ook zoiets is voor kinderen/jongeren waarvan de ouder ernstig ziek is. Ik heb het niet persoonlijk voor mijn gezin gemist. Mijn tienerzoon van nu 15 jaar is gelukkig altijd positief gebleven, maar praat er verder met niemand over, maar ik laat hem maar en ga er verder niet aan trekken.
Cees van der Boom (Arbeidsdeskundige, Coach en recensent): (Oud) Minister Bruno Bruins, van Medische zorg en Sport, schrijft het voorwoord in “Leren lopen op je handen.”(p. 5) Hij schrijft: “Als je hoort dat je ernstig ziek bent, staat je leven volledig op zijn kop. Je stapt de ‘medisch wereld’ in en ook al hebben we in Nederland uitstekende zorg, de wereld van de witte jassen kan toch angstig en verwarrend zijn. Juist daarom is het zo belangrijk dat zorgverleners oog hebben voor de mens die ziek is, en niet alleen voor de ziekte. Gelukkig slagen zorgverleners daar meestal goed in…
In dit mooie, soms ontroerende boek neemt verpleegkundig specialist Jannet Wiegersma u mee in haar werk en laat zij zien hoe mensen op elk hun eigen wijze omgaan met hun ziekte. In welke valkuilen zij trappen. Waar zij tegenaan lopen en hoeveel veerkracht zij hebben. Haar praktische tips bieden houvast en doorbreken patronen: je hoeft niet altijd door te vechten en soms is niet verder behandelen ook een optie….”
Na de inhoudsopgave (p 6) start de inleiding: “Daar zit je dan, ernstig ziek heeft de arts of verpleegkundige tegen je gezegd. Je kunt het nog nauwelijks bevatten. De een na de andere vraag popt op in je hoofd, maar het lijkt of het vol met watten zit en alle antwoorden verdwenen zijn. De grond is onder je voeten vandaan gemaaid. Alle cliches zijn waar…(p 9).
In het begin zul je merken dat je emoties sterk worden afgewisseld met allerlei acties. We zijn gewend om in onze maatschappij controle te houden, te vechten. Dat vinden we belangrijk en het lijkt soms wel of dat ook ‘gewoon’ is, maar kunnen we alles wel onder controle hebben en helpt die strijd wel? Veel informatie is op te zoeken op internet en iedereen kent wel iemand die ook zoiets heeft meegemaakt, dus krijg je gevraagd en ongevraagd advies. Je pakt alles aan, want het enige dat je wilt is uit deze ellende te komen. Mijn boodschap is om daar de tijd voor te nemen. Tijd is je kostbaarste bezit, gebruik het dus goed. Vaak denken mensen dat de diagnose en de behandeling de zwaarste kanten van een (ernstige) ziekte zijn. Mijn ervaring is dat het vaak net zo moeilijk en eng is om de draad weer op te pakken na de behandeling.
Dit boek gaat je helpen om de aankomende maanden kleine stappen te zetten. Niet om te strijden of het gevecht aan te gaan, zoals mensen nogal eens zeggen. Nee, gewoon om te groeien, alles uit jezelf te halen wat er in zit. Om te werken aan je gezondheid, je positiviteit en je mindset, je geluk, je succes, je relaties, je werk. Zonder de ellende, die je ook zult tegenkomen te negeren. Om te leren lopen op je handen dus!
Dit boek is geen formule, het biedt geen kant-en-klare oplossingen en is geen standaard recept. Het is een stukje theorie over het proces waar mensen doorheen gaan als ze te maken krijgen met ziek zijn en hoe ze daarna opstaan en verder gaan. Het moeilijkste is om hulp te vragen. Laat je vasthouden en troosten. Veel mensen zullen hulp aanbieden, maar zeggen erbij dat jij moet vertellen wat je nodig hebt. Doe dat dan ook, voel je niet bezwaard. Je zult je tijd hard nodig hebben om beter te worden, energie te stoppen in je behandeling en in jezelf….”
De cover bevat een indringende foto van iemand die op zijn handen staat in een dynamische achtergrond bij zee en omvat 184 pagina’s met meer hoofdstukken dan hier aangehaald. Ze schrijft onder meer over rouwen, je drijfveren, verdriet van de ander, acceptatie, informatieverwerking, hoe is het in je hoofd en ruimte maken in je werkgeheugen, hoe voel je je vandaag, wat kost energie, gebruik je talent, dingen die herstel in de weg kunnen staan, seks, intimiteit en de 5 talen van de liefde en meer; aangevuld met persoonlijke verhalen van mensen die met haar als verpleegkundig specialist in contact kwamen, komen en zijn.
Mijn conclusie: “Leren lopen op je handen” is een goed en wel doordacht boek, logisch van opbouw en consistent. Het is een boek vol met praktische handvatten en geeft je als zieke inzicht in wat je te wachten staat als mens (niet over de soorten behandelingen maar echt als mens), waar je mee te maken krijgt, wat mogelijke valkuilen zijn en tegelijk ook een dag- en werkboek. Je kunt allerlei aantekeningen maken (bijvoorbeeld ‘hoe was je dag vandaag’ en meer).
Je zou verwachten dat dit boek vooral gericht is op mensen met kanker, als ik naar de functie van Jannet kijk – verpleegkundig specialist op de mammapoli – maar niets is minder waar. De persoonlijke verhalen die ze beschrijft duiden daar wel op, maar dit boek is geschikt voor iedereen die te maken krijgt met een (ernstige) ziekte.
Het is zeker ook een boek voor partners om te lezen zodat zij de zieke kunnen ondersteunen en meer begrip krijgen voor alles wat er speelt. Het geeft vooral inzicht in wat een zieke mee- en doormaakt. Tegelijk is dit ook een boek voor werkgevers en voor professionals die – op welke wijze dan ook – met zieken in aanraking komen.
Waardering: 5 uit 5! Van harte aanbevolen.
De volledige recensie lezen? Klik op de link:
Bea: Ik ben vrijwel direct begonnen met lezen nadat ik het boek ontvangen had, dat was 1e week maart 2021. In het begin slurp je zoveel mogelijk informatie op (bv. van het internet of uit het roze boek “alles over borstkanker”) en naarmate je verder komt luwt die behoefte aan informatievergaring ook weer, gelukkig maar!
Het boek is geen technisch verhaal over de ziekte kanker maar juist een praktische gids over mensen/vrouwen die allemaal verrast worden door de ziekte kanker. Het wijst je op hoe je zelf denkt, hoe je gevormd bent en dus met deze ziekte aan de slag kunt gaan en hoe je op jezelf en je gezin, je omgeving teruggeworpen wordt. Het toont ook hoe klein je wereld opeens is, je belandt eigenlijk op een andere planeet. Andere mensen om je heen leven gewoon door, maar jij bent geland op de planeet Kanker met z’n eigen bubbel en eigen werkelijkheid. Het is ook mooi te lezen hoe je je dan eigenlijk kunt richten op je ‘Inner Circle’ en de dingen waarop je wel invloed kunt uitoefenen. Wat me ook opvalt is hoeveel vrouwen/moeders van zichzelf allemaal ‘moeten’ en dat ze zich eigenlijk willen blijven inspannen om het oude leventje in het gezin bv maar doorgang te laten vinden.
Ik heb het boek inmiddels al aanbevolen aan de dochter van een buurvrouw die ook borstkanker heeft en bij het AvL behandeld wordt, juist omdat het een praktische gids is die jezelf aan het denken zet.
Ik vind ook de lijstjes in het boek mooi. Ik heb het boek nu 1x gelezen en geen enkel lijstje ingevuld. Ik wil het juist een 2e keer lezen en dan wel een aantal lijstjes invullen nu ik het geheel heb kunnen laten bezinken. Inmiddels heb ik de 4 eerste zware kuren achter de rug en start ik volgende week met de 12 lichtere kuren. Ook krijg ik volgende week de uitslag van de eerste echo’s die gemaakt zijn van mijn borst en oksel. Dit alles zorgt voor nieuwe gedachtengangen in dit hele proces van ziek zijn.
Emma: Een poosje geleden heb ik dit boek besteld. Niet omdat ikzelf ziek ben, maar omdat mijn man kanker heeft gehad en ik de periode daarna erg moeilijk heb gevonden. Eind 2015 bleek mijn man slokdarmkanker te hebben, chemo en bestraling volgden en in 2016 werd hij succesvol geopereerd. In 2017 bleek hij darmkanker te hebben (Lynch syndroom), in 2018 overleed zijn zus na een ziekbed aan longkanker. Zij liet als alleenstaande moeder twee pubers achter.
In 2019 kreeg mijn man weer dikke darmkanker en werd ook zijn dikke darm volledig verwijderd. Daarna begon de verwerking van alles, mijn man kreeg depressieve klachten en eigenlijk had het hele gezin hulp nodig.
Inmiddels zijn we twee jaar verder en hebben we goede hulp gekregen. Ondanks deze hulp ging bij mij vorig jaar toch het licht uit en kreeg ik een flinke burn out. Ik heb het ergste nu gehad, ben weer aan het werk, maar heb toch nog een lange weg te gaan. Er ontstaat nu eindelijk ruimte om voor mezelf te zorgen. En zo zit ik hier met jouw boek, in de bossen, een weekend alleen weg om ruimte te maken om met terugwerkende kracht te voelen, doorleven, tranen te huilen en de haard aan te maken met al mijn schrijfsels.
Je boek is echt heel fijn, een soort zelfhulpgids met fijne opdrachten om inzicht te krijgen en dus ook heel goed te gebruiken door partners van patienten of mensen met een burn out. Veel van de dingen die je schrijft zijn ook wel langs gekomen in de uren aan gesprekken met mijn psycholoog, maar om ze terug te lezen en de oefeningen te doen helpt om dingen op hun plek te laten vallen. Ik ben heel blij met je boek, bedankt! Het is een fijn boek om stap voor stap door te werken, ik kan het iedereen aanraden met ernstige ziekte of partners van iemand die ernstig ziek is.
Petra: Ik heb vanmiddag je boek bij jou thuis opgehaald en net aan mijn moeder gegeven. Ze heeft het doorgebladerd en belde toen al op dat er zulke herkenbare dingen in stonden! Ze is er blij mee en denkt dat ze er zeker wat aan heeft. Ik heb je blogs op de site gelezen en wat heb jij een fijne manier om dingen te benoemen, denk dat een heleboel mensen zich er in zullen herkennen en wat aan je boek zullen hebben. Het heeft vast zo moeten zijn dat we die krant van Almere kregen, anders had ik nooit van jouw boek gehoord….wilde ik je even laten weten.
Tijdens het V&VN congres voor verpleegkundig specialisten in Noordwijkerhout ontmoet ik Dorothy (verpleegkundig specialist oncologie) tijdens de verkoop van mijn boek. Zij stuurt mij later via LinkedIn het volgende berichtje: Ik ben gestart met het lezen van je boek. Interessant, heftig, krachtig en indrukwekkend geschreven. Ben benieuwd naar de rest….
Marian: Nadat er bij mij borstkanker was geconstateerd volgde er een half jaar met chemokuren waarna de operatie plaatsvond. Tijdens de voorbereiding op de operatie ontving ik het boek “Leren lopen op je handen” geschreven door Jannet. Dit boek gaf mij veel herkenning maar ook praktische adviezen in een periode waarin mijn wereld op zijn kop stond. Het is in duidelijke bewoordingen geschreven, bevat een aantal oefeningen maar beschreef ook wat er op je afkomt vanuit je familie- en vriendenkring: vragen of opmerkingen waaruit blijkt dat mensen niet altijd snappen waar je als kankerpatiënt mee worstelt. Het hielp me om stil te staan bij wat ik voelde, me te bedenken wat mijn sterke eigenschappen zijn (kernwaarden) en wat de valkuilen.